دوگانه حقیقیه- خارجیه و نقش آن در برهان

تأملی اکتشافی در چیستی قضایای خارجیه و حقیقیه و ذهنیه

قضایای حقیقیه و خارجیه نزد خونَجی

افضل الدین خونَجی، با تقسیم هر یک از عقد الوضع و عقد الحمل به خارجی و حقیقی، عقدهای خارجی را به صورت وصفی و عقدهای حقیقی را به سه صورت بسیط، اضافی و شرطی بیان می‌کند. از آنجا که موصوف و صفت را در منطق جدید غالبا معادل ترکیب عطفی می‌دانند، به نظر می‌رسد که عقدهای خارجی را باید به صورت ترکیب عطفی تحلیل کرد. عقدهای حقیقی را نیز دست کم به سه صورت بسیط، شرطی تابع‌ارزشی و شرطی ربطی می‌توان تحلیل کرد. ...

شرط علّی معرفت و قضایای حقیقیه و خارجیه

 در پاسخ به مثال­های نقضی «ادموند گتیه» در باب کافی نبودن اجزای سه‌گانه در تعریف سه جزیی معرفت، «آلوین گلدمن»، معرفت­شناس معاصر، جزو چهارمی را به اجزای سه‌گانه‌ی تعریف می‌افزاید که به «شرط علّی معرفت» معروف است. بر مبنای این شرط، باور به یک گزاره باید معلول مستقیم یا نامستقیم محکی خارجی آن گزاره باشد. در این مقاله، از طریق مطالعه‌ی تطبیقی میان تقسیم گزاره‌ی مسوّره به حقیقیه و خارجیه از یک سو و شر...

قضایای ثلاث (ذهنیه - خارجیه - حقیقیه)

دراین رساله ابتدا بحثی پیرامون قضایای حمیله و تقسیم بندی آن (به لحاظ موضوع) صورت گرفته و سپس تعاریف قضایای ثلاث را از کتب علماء منطق استقصاء نموده و ضمن نقد و بررسی آنها به اشکالاتی که متوجه تقسیم بندی و تعاریف این قضایاست پرداخته شده سپس مناطصدق قضایای ثلاث از دیدگاه فلاسفه اسلامی و آنگاه بحث تطبیقی در مورد مناط صدق (بین نظرات comespondence و cohorece و ...) صورت گرفته است .

قضایای حقیقیه و خارجیه نزد خونَجی

افضل الدین خونَجی، با تقسیم هر یک از عقد الوضع و عقد الحمل به خارجی و حقیقی، عقدهای خارجی را به صورت وصفی و عقدهای حقیقی را به سه صورت بسیط، اضافی و شرطی بیان می کند. از آنجا که موصوف و صفت را در منطق جدید غالبا معادل ترکیب عطفی می دانند، به نظر می رسد که عقدهای خارجی را باید به صورت ترکیب عطفی تحلیل کرد. عقدهای حقیقی را نیز دست کم به سه صورت بسیط، شرطی تابع ارزشی و شرطی ربطی می توان تحلیل کرد. ...

صورت بندی جدیدی از قضایای حقیقیه و خارجیه

تقسیم قضایا به حقیقیه و خارجیه از نوآوری های منطق دانان مسلمان پس از ابن سینا مانند فخر رازی و شاگردانش، افضلالدین خونجی و اثیرالدین ابهری است که متناظر با تقسیم های فیلسوفان غربی از قبیل تقسیم به ضروری و اتفاقی (توسط ارسطو)، تقسیم به تحلیلی و ترکیبی و تقسیم به پیشینی و پسینی (توسط هیوم و کانت) است و نوع نگاه منطق دانان مسلمان به این تقسیم ها را باز می نماید. این تقسیم، در ابتدا، مورد مناقشۀ من...